OKULLARDA SORUN ÇÖZME ÜZERİNE
Okul öncesi eğitim ve öğretim faaliyetlerinden başlamak üzere, okuyup yazma, en yüksek düzeyde bilim ve sanat bilgisi vermeye değin çeşitli derecede bir programlar bütünü belirlenerek, toplu öğretimin yapıldığı, bireylerin istendik yönde davranışlarının geliştirildiği örgütlü resmi ya da özel olarak yapılandırılmış kurum ya da kurumlar bütünüdür. Müdür, okul örgütünün yasalarla belirlenmiş kurallar bütününe göre yönetilmesini, kurum içi çalışmaları planlayıp iş bölümü ve işbirliği içerisinde yine yasalara uygun olarak belirlenmiş hedefleri gerçekleştirme işinde kurumun öncü lideri olan bireydir. Öğretmen, okul örgütünde müdür öncülüğünde şahsi payına resmen tevdi edilmiş görev ve sorumluluk içerisinde planlı ve programlı olarak okulun öğrencilerine istendik davranışları ve öğretme-öğrenme ortamında paylaşım yapan uhdesine verilen sınıfın lideridir. Okul örgütünü birde okul içi ve okul dışından etkileyen yasal veya yasal olmayan birey ya da bireyler topluluğundan bahsetmek gerekmektedir. Örgütte görev paylaşımı içerisinde yer alan yasal birey ya da birey grupları olarak; müdür başyardımcısı, müdür yardımcıları, büro çalışanları/memurlar, hizmetliler, güvenlikçileri söylemek gerekir; bu okuldan okula çeşitlilik kazanabilir. Okul dışından örgütün amaçları doğrultusunda hizmet veren okul polisi, okul aile birliği görevlileri, öğrencileri taşıyan servis çalışanları, okula hizmeti görev bilen öğrenci anne/baba grupları, öğrenci velileri, kitap ve dergi gibi hizmetleri okula sunmaya çalışan ticari kuruluşlar ile yardım sever kuruluş ve bireylerde mevcuttur. Bunlar okulun amaçları ile kendilerinin yararlı zihinsel amaçları doğrultusunda örgütlerde sıklıkla görülebilen bireyler topluluğu ya da bireylerdir. Okul örgütünü planlı ve programlı olarak hedeflerine ulaştırmak gayreti içerisinde okul müdürü, öğretmenler ve diğer çalışanlarının çalışma esnasında ve dışında sorunlarla karşılaşmaması yönünde gereken tedbirler alması kaçınılmaz bir gerçektir. Bu tedbirlerin çoğunluğu örgütlerin yasal metinlerinde mevcuttur, ancak birde mevcut olmayan doğru ya da yanlış teamüllerden bahsetmeden olmaz. Genellikle okullara yönetici ataması yapılırken toplumsal etkiler, siyasi çevreler, sendikalar vb. etki merkezleri ya da odakları liyakati olumsuz etkileyebilirler. Bu ve benzeri sebeplerle kurumlara lider olarak görevlendirilen liyakat dışı seçimler okulların yönetiminde sorunları çoğaltabilir. Sorun yumağının çözülmesinde yer ve zamana bağlı olarak, hızlı veya o an ki şartlar doğrultusunda okul müdürünün ipin ucun yakalayıp sorunu mevcut yasal düzenlemeleri, çevre koşullarını, okul örgütünü ve diğer koşulları da dikkate alarak çözmeye çalışmalıdır. Sorunların çözümünde elinde ve zihninde bulunan eğitim verilerinden de yararlanarak, yetersiz kaldığı durumlarda yukarıda bahsi geçen okul içi ve okul dışı eğitim çalışanlarını veya gönüllülerini de işe koşarak yaralanma yollarına gitmelidir. Sorunu çözemeyen liyakatsiz yöneticilerin odalarında “Sorun getiren sorunun bir parçasıdır.” Yazılarını bu örgüt içerisinde mutlaka görmüşünüzdür. Sorunlar kesinlikle çıktığı birimde sınıf ise sınıfta okul ise okulda çözülmelidir ama her sorun çözülemeyebilir. Böyle durumlarda sorunun oluşması içerisinde bulunanlar ile çıktığı noktada çözülemeyen sorunlar bir üst makamdaki birey ya da ilgililer ile çözüm için paylaşılmalıdır. Eğer sorunlar çözülüp bir kenara bırakılıyor ise, görmezden geliniyor ise o sorun çıkaranları ile çıkarılmasına göz yumanları da önüne katıp silip süpürebilir. Yine de çözülemiyor ise yasal çerçeve ile üst makam yetkililerine yazılı/sözlü bildirim yolu ile soruna çözüm aranmalıdır. Sorun çözmede her kim etken olur ise çözüme sorunun doğru tespiti ile başlanmalıdır. Doğru tespit yapılması ile birlikte soruna etki eden etmenler bütün boyutları ile ne kadar etkide bulunduklarına kadar irdelenmeli ve çözüme giden yöntem doğru tespit edilmelidir. Öncelikle toplum, çevre, okul, aile, müdür, öğretmen bütün eğitim çevresi bileşenleri zincirleme bir bütünlük içerisinde devlet tarafından hazırlanmış bir programla plana bağlanarak gerçekleştirilmek çabası içerisinde olunmalıdır. Bu çaba devam ettirilirken sorun olan parça ya da parçacıklar ayıklanıp, çözümün kalıcılığına yönelik kalıcı bir çözüm düşünülerek yerleştirilmelidir. Okul örgütü okul müdürü tarafından yönetilir iken yönetime tabi olanların da bilgi ve görgülerinden yararlanılmalıdır. Ben yaptım oldu davranışı hiçbir zaman kaliteli bir çözüm sonucu getirmemektedir. Okul örgütünü bir bütün olarak görmeyen veya göremeyen yönetici yöneticilikten uzak, öğretmen öğretmenlikten uzak, diğer çalışanlar çalışandan uzak demektir. Bütün örgütün başarısı doğru organizesi ise o okula liyakatle atanmış bir müdürün var oluşundan ve personelin onu kabullenişinden geçmektedir. Bir eğitim çalışanı sorun çözümüne empati içerisinde bilimsel kurallar çerçevesinde adalet ve liyakatle gereken çabayı göstermek zorunda olduğunu bilmelidir.