MOBBİNG SORUNU VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ-4-
Kurumlar bazında psikolojik şiddetin dikey, düşey ve yatay olarak yaşandığı tespitlerle ortaya konulmuştur.
Çözüm Önerileri
Türkiye Büyük Millet Meclisi Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyon Raporu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi esas alınarak aşağıdaki önerilere yer verilmiştir: Mobbing olgusunun birey üzerinde olduğu kadar kurum üzerinde de tahrip edici sonuçları ortaya çıkabilmektedir. Bu bağlamda Mobbing ile mücadelede farkındalık yaratılmalı ve farkındalığın artırılmasında da konu ile ilgili kurumlara ait bir el kitapçığı hazırlanmalıdır. Mobbing tanımlanmalı ve kurumsal çerçevede açıklanmalı, bu olguda şikâyet eden ve şikâyet edilen taraflara destek sağlayacak sosyal mekanizmalar geliştirilmeli ve yeni işe başlayanlara verilen hizmet içi eğitimlerde bu konu işlenmelidir. İşyerinde psikolojik taciz ile mücadele kapsamında, hizmet içi eğitimler verilmesi zorunlu hale getirilmelidir. İşyerlerinde denetlemekle yükümlü olan teftiş personelinin –iş müfettişi ya da kurum müfettişi- denetim konuları arasında psikolojik taciz olgusu da yer almalıdır. Kamuda ya da özel sektörde çalışanlar işe başlamadan önce Mobbing yapmayacağına dair yemin belgesi imzalayarak, imzalı belgenin bir sureti dosyasına, bir sureti ise kendisine verilmelidir. 657 sayılı DMK’ da ve kamuda çalışan personelin disiplin hukukunu düzenleyen yasa maddeleri içinde mobbing açık ve seçik olarak disiplin suçu kapsamına alınarak yasal düzenlemeler yapılmalıdır. 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması Hakkında Kanun ve bu kanuna istinaden çıkarılan yönetmelik kapsamında Mobbing, açık olarak tanımlanmalıdır. İftira ve karalama amaçlı olarak kendisine Mobbing yapıldığını iddia eden ancak, iddiasının gerçek dışı olduğu açıkça ortaya çıkan kişilere de cezai yaptırım getirilmelidir. Bürokraside atanma, görev değişimi, açık ve net kurallara bağlanmalıdır. Belirli bir seviyeden sonra bir kişinin o makamda kalacağı süre yasalarla belirlenmelidir.
Bireysel mücadele önerileri
(1) İşyerlerinde psikolojik tacize maruz kaldığını düşünen kişi öncelikle içinde bulunduğu durumu sağlıklı bir şekilde değerlendirmelidir. (2) Kişi yaşanılan sürecin işyerinde psikolojik taciz olduğu yönünde kanaate varırsa aşağıda belirtilen hususlara dikkat etmelidir. Kişi, öncelikle çatışmadan kaçınılmalı ve sakin olmaya gayret etmelidir. Psikolojik taciz üst yönetim tarafından gerçekleştirilmiyorsa konuyu üst yönetime uygun bir şekilde iletmelidir. Psikolojik tacize uğradığını kanıtlayacak yazışma, not, mesaj, e-posta gibi bilgi ve belgeleri saklamalıdır. Yaşanılan psikolojik taciz sürecine ilişkin günlük tutmalıdır. Yaşanılan sürece şahit olan/ olabilecek çalışma arkadaşları ile görüşmelidir. Kişi, üyesi olduğu sendikadan destek talep etmelidir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın İletişim Merkezini arayarak, işyerlerinde psikolojik taciz konusunda uzman psikologlardan destek almalıdır. Kişi, ihtiyaç duyduğunda tıbbi ve hukuki destek almalıdır. İşyerlerinde psikolojik tacize maruz kalan kişi sorunu işyerinde çözemediği takdirde konuyu yargıya taşımalıdır.
Psikolojik tacizin işyerlerinde yaşanmaması ve/ veya önlenmesi için aşağıda belirtilen tedbirleri öncelikle hayata geçirilmelidir:
İşyerleri, psikolojik tacizi önleyici politikalar geliştirmelidir. İşyerlerinde psikolojik taciz konusunda tehlikeleri anlatan broşürler dağıtılmalı, işçilere ve yöneticilere yönelik eğitim ve bilgilendirme çalışmaları yapılmalıdır. İşyerleri, kendi işletme yapısına uygun olarak, psikolojik taciz olaylarının incelenmesi için yöntemler geliştirmeli, işyerinde psikolojik tacize teşebbüs eden kişiler için disiplin cezaları ve rehabilitasyon önlemleri almalıdır. İşyerlerinde psikolojik taciz şikâyetleri dikkate alınmalı ve adil çözüm yolları geliştirilmelidir. İşyerlerinde psikolojik tacizi önlemek için alınacak tedbirlerde, bu yöndeki iddiaların araştırılması ve soruşturulmasında “gizliliğin korunmasına” özel hassasiyet gösterilmelidir.