İyi bir idareci, mesleki heyecanı, mesleğe adanmışlığı, mesleği üst perdeden icra etme arzusu yüksek olandır. Öğretmenlik mesleği ile ilgili teorik bilgilerle birlikte eğitim öğretim faaliyetlerinin planlanması, uygulanması, ölçme ve değerlendirmesinin yapılması, sınıf yönetimi, öğrencilerle iletişim, öğrenci gelişim ve öğrenme psikolojisi, velilerle ilişkiler, eğitim teknolojisini tanıma ve kullanma gibi konularda da yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olandır.
Eğitim yöneticisi olmak için sıradan liderlik becerilerinin yanında eğitsel liderlik (pedagojik liderlik) özelliklerinin de bulunması gerekir. Okul müdürlüğü sıradan bir işletme yöneticiliği değildir. Öğretmenlik meslek bilgisi ve tecrübesi yeterli düzeyde olmayan bir öğretmenin okul müdürü olması, mesleğinde kendisini ispat etmesini, sıra dışı başarılar kazanmasını oldukça güçleştirir, bu bakımdan bütün okul müdürleri öncelikle iyi bir öğretmen, iyi bir eğitimci olmalıdırlar. Bununla birlikte eğitim bilimindeki gelişmelerden haberdar olmalı, kendi okulunun/kurumunun başarıdaki yerini ve durumunu çok iyi bilmeli, yeni vizyonlar belirleme ve stratejik adımları zamanında atma yetkinliğini gösterebilmelidir. Her türlü yöneticide bulunması gereken en önemli özelliklerden birisi de analitik düşünme becerisidir. çünkü bir bilginin veya davranış biçiminin doğruluğuna kanaat getirmenin en iyi yolu analitik düşünme yoluyla sorgulamaktır. Aksi durumda bağnazlık, ezbercilik, önyargılarla hareket etme ve benzeri tehditler söz konusu olacaktır ve işletme müdürlüğünden öteye gidemezler.
Diğer bir husus yönetici takımı etkileyebilmek için sağlam bir karaktere sahip olmalıdır. Söz verdiği zaman yerine getirmeli, İyi bir yönetici protokol ve görgü kurallarını çok iyi bilmeli, bu kuralları iş ve sosyal hayatında tatbik etmelidir. “Nezaket maliyeti olmayan ancak satın alma gücü yüksek bir değerdir.” Sosyal hayatta nezaket ve görgü kurallarını, kamu yönetiminde sosyal davranış ve protokol kurallarını bilip uygulayan yöneticilerin kendilerine güvenleri daha yüksektir. Çevrelerinde emsallerine göre üstünlük ve saygınlık elde ederler. “Temsil edemeyen tesir edemez. “ Yöneticide aranan en önemli şartlardan birisi de temsil yeteneğidir. Her yönetici çalıştığı kurumu, taşıdığı unvanı temsil eder. Kimse kendisini temsil etmez. Ancak, yöneticinin görevinde göstermiş olduğu tavır ve davranışlar kendi imajı/itibarı olarak karşısına çıkar. İdarecinin duruşu, oturması, kalkması, yemesi, içmesi, iletişim becerileri, kılık kıyafeti, insanlarla olan beşeri münasebetleri, beğenilme, sevilme, sayılma, itibar görme ile protokol kurallarına uyma gibi özellikleri, temsil yeteneğinin göstergesidir. “Yöneticilik ve hayat başarısı iletişim becerisi ile doğru orantılıdır.” “İnsanda dilince değişir kader, ya yurda baş olur, ya başı gider.” Kutadgu Bilig “Ey dilim! Sen benim hem servetimsin hem felaketim. Beni bahtiyar eden de sensin, berbat eden de.” Hz. Mevlana Dilimiz, iyi ya da kötü referansımızdır. Sırrımızı dilimiz ele verir. Kendimizi çevremize anlatamaya gerek yoktur– Selam vermeyen ve selam almayan idareci olmayınız. Konuşmalarınızda amirlerinizi veya astlarınızı ve sizden önceki yöneticileri eleştirmeyiniz. Yönetici kriz yönetimini iyi bilmeli, kurumdaki krizleri en az zararla atlatmasını bilmelidir.
Yönetici asla gereğinden fazla toplantı yapmamalı, toplantıları çok iyi planlamalı, ihtiyaç olduğunda, en uygun zamanda en etkili şekilde toplantılarını gerçekleştirmelidir. Ödüllendirme mekanizması çok iyi kurulmalı, adilane bir şekilde yerine getirilmeli. Ödüllendirme bazı personelin motivasyonunu düşürmeye ve kurumda fitneye sebep olmamalıdır. Her problem disiplin sorunu haline getirilmemeli, problemler mümkünse tatlıya bağlanarak, en kısa sürede çözülmelidir.
Yönetici kolay ulaşılabilir olmalı. Huzurlu ve dengeli bir aile yaşantısı olmalı. Bilgi işlem teknolojilerini çok iyi bilmeli, kullanmalı ve kullandırmalıdır.
Bunların yanında lider yönetici işleri doğru yapmaktan ziyade doğru işleri yapmak gayreti içerisinde olmalıdır.
Hüsamettin AKSUNGUR